اعتیاد چیست؟

واقعیت این است که اعتیاد به مصرف مواد مخدر و محرک محدود نمی شود وعدم توانایی معتاد در کنترل و مصرف مواد، یکی از علائم بیماری اعتیاد است. اعتیاد یک بیماری چند بعدی است و فراتر از یک بیماری جسمی. بیماری اعتیاد یک بیماری جسمی، عاطفی، ذهنی، رفتاری و معنوی است.

جنبه جسمی بیماری اعتیاد، مصرف اجباری و بدون اختیار است. صرف نظر از این که معتاد چقدر مواد مخدر و محرک و با چه فاصله زمانی مصرف کرده است و صرف نظر از این که چه مدت توانسته مصرف آن را قطع کند، به محض آغاز مجدد به مصرف، چه پس از چند روز و چه پس از چند سال، کنترل مصرف خود را از دست می دهد و دچار اجبار به مصرف می شود.

جنبه روانی بیماری اعتیاد وسوسه یا میل شدید مصرف است، حتی وقتی که زندگی معتاد در معرض نابودی کامل قرار می گیرد. با آن که مصرف مواد مخدر ذره ذره فرد معتاد را به سوی مرگ و نابودی سوق می دهد، اما او دیوانه وار به مصرف مواد مخدر ومحرک ادامه می دهد.

جنبه معنوی بیماری اعتیاد، خود محوری شدید است.

با وجود این که فرد معتاد همه راه ها را رفته است – روانپزشکان، بیمارستان ها، مراکز ترک اعتیاد، سفر، روابط عاشقانه، شغل جدید و غیره – و با شکست مواجه شده است، سرسختانه اصرار می ورزد که هر وقت بخواهد می تواند از مصرف دست بردارد.

انکار، جایگزین کردن، توجیه کردن، دلیل آوردن، عدم اعتماد به دیگران، احساس گناه و خجالت، آوارگی، حقارت، انزوا و از دست دادن اختیار، همگی از علائم و عوارض بیماری اعتیاد هستند. بیماری اعتیاد یک بیماری پیش رونده، لاعلاج و کشنده است. اما دانستن این که این مشکل یک بیماری است و نه یک ضعف اخلاقی، بار سنگینی را از دوش فرد معتاد بر می دارد.

فرد معتاد با پذیرش اعتیاد خود اولین و مهم ترین گام را برای درمان آن برداشته است.

اعتیاد یک بیماری زیست شناختی، روان شناختی و اجتماعی است. عوامل متعددی در اتیولوژی سوء مصرف و اعتیاد مؤثر است که در تعامل با یکدیگر منجر به شروع مصرف و سپس اعتیاد می شوند. عوامل مؤثر بر فرد، محیط فرد و عوامل اجتماعی، عوامل درهم بافته‌ای هستند که بر یکدیگر تأثیر می‌گذارند. درک کلیه علل و عوامل زمینه‌ای موجب می‌شود تا روند پیشگیری، شناسایی، درمان و پیگیری به طور هدفمند طرح ریزی شود.

یک پدیده زیستی است که به ارگانیسم امکان می‌دهد تا خود را تدریجاً با پاره‌ای از مواد سمی سازش دهد و مصرف روزمره مقادیری از این مواد را که برای ارگانیسم معمولی کشنده است تحمل نماید.

حالتی است که استعمال متوالی یا متناوب مواد مخدر در فرد ایجاد می‌کند. با استعمال مواد مخدر تحریک پذیری سلولهای عصبی افزوده شده و در نتیجه داروی بیشتری لازم است که آن را به حالت تعادل بازگرداند. (تعریف فیزیولوژیستها).

مسمومیت حاد یا مزمنی است که مضر به حال شخص و اجتماع است و زائیده مصرف داروی طبیعی یا صنعتی است.

در محافل دانشگاهی بجای اعتیاد اصطلاح وابستگی به مواد (Dependency) بکارمی‌رود.

همان طور که می دانیم سه گروه مختلف در زمینه اعتیاد وجود دارد :

1- افرادی که اصلا” مواد مخدر مصرف نمی‌کنند.

2- افرادی کـه مواد مخدر مصرف می‌کنند ولی در حـــد کم تا متوسط هستند (Use)

3- افرادی که دچار بیماری مصرف مواد مخدر هستند (use disorder)

بیماری مصرف مواد مخدر دارای دو شکل سوء مصرف Substance abuse و وابستگی Dependency می‌باشد.